Help mijn kind is gefrustreerd!

Kent u de reclame met het boze, spartelende kind en de moeder die ernaast gaat liggen? Het is een topper, vind ik persoonlijk. Naast dat het gewoon heel grappig is, is het ook heel herkenbaar en de aanpak van deze moeder is niet bepaald standaard te noemen.

De meeste kinderen zijn erg goed in het uiten van hun emoties. Zij kunnen zonder moeite keihard lachen als iemand een scheetgeluid met zijn oksel maakt, maar een tel later kunnen zij het uitschreeuwen van de pijn. Het spreekwoord “jantje huilt, jantje lacht” is zeker op kinderen van toepassing. De meeste ouders hebben in meer of mindere mate wel eens te maken (gehad) met een schreeuwend kind op het verkeerde moment. En alsof dat niet erg genoeg is, heb je dan ook nog vaak te maken met omstanders met een duidelijke mening over de situatie en hun, vaak goedbedoelde, adviezen.

Het is goed dat kinderen hun emoties uiten. Dus ja, een gefrustreerd kind dat zijn of haar emotie uit, is feitelijk heel goed bezig. Het kind negeren is dan ook niet handig. Er kunnen verschillende redenen zijn voor een gefrustreerd kind. Misschien heeft het zijn dag niet, is het spelletje te moeilijk of wil het kind het te goed doen. Er zijn kinderen die snel boos en gefrustreerd worden. Dit kunnen bijvoorbeeld dominante kinderen zijn, die het altijd op hun manier willen doen. Maar een kind met faalangst kan ook heel gefrustreerd raken, als ze bijvoorbeeld een lastig werkje moet doen. De tips die ik verderop in deze blog met jullie deel, zullen dan ook niet bij elk kind helpen, want elk kind is anders. Jij als ouder of verzorger kent het kind het beste en weet welke aanpak het beste bij hem of haar past.

Vanaf de geboorte van het kind ontwikkelen zich bepaalde patronen tussen ouder en kind. Daarbij is frustratie onvermijdelijk. Het kind raakt gefrustreerd als er niet aan zijn behoeften wordt voldaan en de ouder raakt gefrustreerd als het kind zich te veeleisend gedraagt ten opzichte van wat de ouder kan geven. Het ene kind heeft daarbij meer temperament dan de ander. Daarnaast kan de ouder zich door het ene kind meer uitgedaagd voelen dan door het andere kind. Bovendien groeit het kind groter en wordt het zelfstandiger. De eisen die aan het ouderschap worden gesteld, wijzigen per leeftijdsfase. Een peuter die zich in sneltreinvaart ontwikkelt en de wereld ontdekt, zal gemiddeld genomen meer gecorrigeerd moeten worden dan een kind van tien. Komt de behoefte van het kind om de wereld te verkennen enerzijds en het vermogen hierop te anticiperen door de ouder anderzijds overeen, dan verloopt deze fase vrij soepeltjes.

Samengevat heeft een gefrustreerd kind eigenlijk alleen maar de behoefte om erkend, gezien, gehoord en serieus genomen te worden…

Afhankelijk van het temperament van het kind zal het strijden voor zijn behoeften. En er zijn zeker meer dan de hieronder genoemde vijf ”geheimen” waar je als ouder/verzorger mee aan de slag kan. Ieder kind heeft behoeften die vervuld moeten worden en eigenlijk is er maar een centrale vraag die belangrijk is:

Alsjeblieft papa, mama, zie mij, hoor mij en neem mijn vragen serieus.

De 5 geheimen (tips) om een gefrustreerd kind te helpen:

1. Leren omgaan met frustraties.
   Wanneer een kind boos begint te worden en bijvoorbeeld gaat schreeuwen of met spullen gaat gooien, dan zijn we geneigd om het gelijk te sussen. We willen weten wat er is, zodat we het kind kunnen helpen. Eigenlijk walsen we dan zo over de frustraties heen en zijn we gelijk oplossingsgericht bezig. Het is allereerst belangrijk om het kind te laten weten dat het zijn emoties mag uiten. “Ik zie dat je boos bent, klopt dat? Laten we even aan de tafel gaan zitten om rustig te worden…”
2. Het stellen van grenzen.
   Sommige kinderen kunnen erg lang in hun bui blijven hangen. Het is dan belangrijk om grenzen te stellen. Geef het kind dan een keuze. “Of je blijft boos of je gaat…” Het kind moet weten dat hij niet zijn zin kan doordrijven.
3. Verdeel een opdracht in deeltaken.
   Sommige kinderen raken gefrustreerd als ze een werkje niet goed maken. Voorkom dit door een taak op te delen in deeltaken. Kleine doelen zijn voor deze kinderen makkelijker te overzien. Veel leerkrachten zetten een time-timer in bij kinderen die te langzaam werken. Hier kunnen kinderen juist zenuwachtig en gefrustreerd door raken.
4. Werk aan de eigenwaarde.
   Als een kind perfectionistisch is, dan is het belangrijk dat je aan de eigenwaarde van het kind werkt. Praat veel met het kind en laat het positieve punten van zichzelf benoemen. Geef regelmatig positieve feedback en zorg dat het kind zich veilig bij je voelt. Vertel ook heel duidelijk wat je van het kind verwacht, zodat het voor het kind geen verrassing is.
5. Gezelschapsspellen.
   Laat de kinderenbordspellenspelen, dit kan ook al prima met peuters en kleuters. Ik gebruik bijvoorbeeld het spel ‘Mens erger je niet’ en dit is het frustratiespel van de eeuw. Ik hanteer de officiële spelregels, dus ook zij kunnen pech hebben wanneer het ze niet lukt om een 6 te gooien. Het afgooien kan ook voor veel frustraties zorgen. In het begin is het altijd even pittig, maar de kinderen leren daarna steeds beter met tegenslagen omgaan. Ook het spel ‘Ganzenbord’ is hiervoor erg geschikt.

 

Ieder kind is dus wel eens boos en gefrustreerd. De een wat vaker dan de ander. Afhankelijk van het temperament van je kind, kan er een groot verschil bestaan in het uiten van deze emoties. Sommige kinderen kunnen overspoeld worden door een moment van frustratie of een boze bui. Als ouder/ verzorger is het een uitdaging om hierop te reageren. Ik hoop met deze blog wat extra informatie gegeven te hebben, waarmee iedere ouder/verzorger in de praktijk direct aan de slag kan.

Heb je feedback of tips over dit onderwerp? Laat het in een reactie gerust weten!

Wendy Bakx-Sanner