Brutale kinderen

Brutale kinderen

Wat een brutaal kind is dat…

Iedereen kent het wel: je staat bij school en hoort een ouder zeggen: “Die Bart, dat is me toch een brutaal kind”. Wat bedoelt die ouder dan? Dat weet je eigenlijk niet echt, tenzij je het gedrag van Bart gezien hebt. Het begrip brutaliteit is namelijk op veel verschillende manieren uit te leggen. Iedereen heeft in feite een eigen interpretatie bij het woord brutaal.

Wat is brutaal?

Als we het woordenboek erop naslaan, dan wordt het woord brutaal uitgelegd als: erg onbeleefd, met te weinig respect voor anderen. Dat stemt overeen met hoe er in het algemeen over brutaal zijn wordt gedacht. Of iets brutaal wordt gevonden, heeft te maken met een aantal aspecten: met waarden en normen van ouders en nanny, met het milieu waarin een kind opgroeit, met de leeftijd van het kind (een peuter die “stoute mama” zegt, wordt immers anders benaderd dan een kind van twaalf die “rot moeder” zegt) en met omgangsvormen die in het gezin worden gehanteerd.
Over het algemeen heeft het woord brutaal een negatieve betekenis: kinderen die schelden tegen hun ouders of anderen, kinderen die een grote mond hebben, die schuttingtaal gebruiken, die zich gelijkwaardig opstellen tegenover ouders of andere volwassenen. Over het algemeen wordt dan gezegd dat deze kinderen brutaal zijn, zich brutaal gedragen. Het is een begrip met een duidelijke afkeuring erin.

Kinderen die voor zichzelf opkomen, worden vaak verward met brutale kinderen en dus wordt het mondig zijn negatief beoordeeld. Een kind die een teleurstelling moet verwerken omdat hij een wens/behoefte door de ouder/nanny niet in vervulling ziet gaan, gaat eerst de strijd aan met de ouder/nanny. Als deze toch bij zijn standpunt blijft, wordt het kind verdrietig of boos, gaat huilen, slaat met de deur of wordt chagrijnig en in zichzelf gekeerd. Na verloop van tijd legt het kind zich erbij neer en hervindt zijn evenwicht. Sommige ouders of volwassenen leggen dit proces uit als onbeleefd en brutaal, terwijl het kind dit proces nodig heeft om weer in balans te komen met zichzelf en de ouder/nanny.

Brutaal zijn is dus een rekbaar begrip! In het gezin ligt de belangrijke taak voor ouders om hun kinderen respect bij te brengen. Als je kind brutaal is met de intentie om met zijn opmerkingen te kwetsen, dan moet je duidelijk maken dat het niet op een dergelijke manier tegen jou mag praten, anders gaat het kind dat ook naar anderen doen.

Waarom is een kind brutaal?

 Op een bepaald moment rebelleren de meeste kinderen tegen hun ouders. Dit doen ze simpelweg om de grenzen op te zoeken. Zelfs als je consequent respectvol bent, zul je waarschijnlijk toch wel eens een grote mond krijgen; dat is heel normaal. Je reactie op die grote mond kan echter grote invloed hebben op hoe het kind emoties verwerkt in de rest van zijn leven, en het kan zelfs de toekomstige relatie met je kind bepalen. Hierbij enkele redenen waarom kinderen brutaal zijn en wat tips om hier mee om te gaan.

Kinderen zien hun woorden of reacties vaak niet als oneerbiedig. In plaats daarvan voelen zij zich machteloos en denken ze dat je oneerlijk bent.

Denk daarom vanuit het perspectief van het kind. Kinderen krijgen zelden de vrijheid om zelf keuzes te maken, en het is begrijpelijk dat kinderen daar soms moeite mee hebben. Een deel van het brutaal zijn, is eigenlijk alleen een manier om zichzelf uit te drukken. De uitdaging voor de ouder/nanny is om het kind te begeleiden om zijn emoties respectvol uit te drukken. Dus niet proberen het te onderdrukken maar uitleggen hoe ze het anders kunnen verwoorden.

Het is ook belangrijk om te onthouden dat de frontale cortex (hersenen voorin het hoofd) van je kind, die zijn emoties regelt, extreem onderontwikkeld is. Natuurlijk, het is makkelijk voor je kind om zich goed te gedragen als hij gelukkig is. Maar als hij boos wordt, kan hij zijn emoties niet beheersen. Het is dus heel moeilijk voor kinderen om dit zelf onder controle te houden.

 

Tips om beter met brutale kinderen om te gaan:

 

Blijf kalm

Het kan verleidelijk zijn om zelf ook meteen boos te worden: “Zo praat je niet tegen me, ga nu meteen naar je kamer!” Het probleem is dat door je eigen boosheid de machtsstrijd escaleert. Het idee om agressief gedrag te lijf te gaan met boosheid is verkeerd. Het geeft het kind namelijk het gevoel dat het normaal is om boos te reageren. Als je een rustig kind wilt, zul je zelf ook rustig moeten reageren.

Leef je in

Verander je houding door te begrijpen dat brutaliteit betekent dat je kind boos is en je hulp nodig heeft. Het is geen persoonlijke aanval. Probeer het volgende eens: “Ik weet dat je je speelgoed nu niet wilt opruimen. Je wilt lekker doorspelen, dat begrijp ik. Helaas kan dat nu niet, omdat we gaan eten.”

Hou vast aan bepaalde grenzen

Laat je kind weten dat het o.k. is om boos te zijn, maar dat het niet o.k. is om dat op jou af te reageren: “Je moet wel erg boos zijn als je zo tegen me praat. Dat is niet zoals we in dit huis met elkaar omgaan.”

Moedig alternatieve manieren van communicatie aan

Probeer je kind te helpen om zijn emoties op een productieve manier uit te drukken: “Kan je met me praten over wat je zo boos maakt?”. “Ik wil graag begrijpen waarom je zo boos wordt”.

Probeer je kind wat bij te brengen

Later, als jullie rustiger zijn, kun je bespreken wat er gebeurd is. Praat met je kind over hoe brutaliteit en een oneerbiedige houding (zoals rollen met de ogen of diep zuchten) de gevoelens van anderen kunnen beïnvloeden. Dat dat type gedrag ervoor zorgt dat de ander geen zin meer heeft om te luisteren, en dat het dus averechts werkt.

Kinderen reageren meestal impulsief als ze hun gevoelens uitdrukken. Door als ouder niet boos te worden, rustig te blijven en zelf het goede voorbeeld te geven, zal de situatie meestal niet escaleren. Het betekent dat je je kind toelaat om zijn emoties uit te drukken en de handvatten aanreikt om dit op een normale manier te doen. Op de lange termijn zal dit jouw kind veel opleveren, omdat hij al vroeg leert op een respectvolle manier te communiceren.

Laat het een troost zijn: elk kind is weleens brutaal. Het hoort erbij, opvoeden is niet altijd even makkelijk. Weet dat je hierin niet alleen bent!

Heb jij feedback of tips over dit onderwerp? Laat het in een reactie hieronder gerust weten!

 

Wendy Bakx-Sanner